Chứng khoán phái sinh là gì? Đầu tư vào chứng khoán phái sinh thế nào?

Chứng khoán phái sinh là gì? Đầu tư, Đầu cơ vào chứng khoán phái sinh thế nào?

Chứng khoán phái sinh là một công cụ tài chính, trong đó giá trị của chứng khoán phái sinh phụ thuộc vào giá trị của 1 hay nhiều loại tài sản cơ sở. Chứng khoán phái sinh có dạng hợp đồng tài chính trong đó quy định quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng đối với việc thanh toán và chuyển giao tài sản cơ sở với 1 mức giá được thỏa thuận trước vào 1 thời điểm nhất định trong tương lai. 

Chứng khoán phái sinh là gì? Đầu tư vào chứng khoán phái sinh thế nào?
Chứng khoán phái sinh là gì? Đầu tư vào chứng khoán phái sinh thế nào?

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh được chia thành 2 dạng chính:

Hàng hóa:

  • Thực phẩm/nông sản ( ngũ cốc, thịt, cà phê, hồ tiêu v.v..)
  • Kim loại (vàng, bạc, kẽm, v.v…)
  • Năng lượng (khí đốt, dầu, v.v…)
  • Khác (thời tiết, kết quả bầu cử, v.v…)

Công cụ tài chính:

  • Cổ phiếu (Chỉ số cổ phiếu, cổ phiếu đơn lẻ)
  • Trái phiếu (trái phiếu CP, Trái phiếu chính quyền địa phương, Trái phiếu Doanh nghiệp)
  • Lãi suất (lãi suất ngân hàng, lãi suất ngoại tệ)
  • Tiền tệ (USD, Yên Nhật, Euro, v.v..)

Các loại chứng khoán phái sinh và hình thức đầu tư đầu cơ vào chứng khoán phái sinh

Phân loại chứng khoán phái sinh:

Hợp đồng Kỳ Hạn:
Hợp đồng kỳ hạn là thỏa thuận pháp lý giữa hai bên tham gia về việc mua và bán một loại tài sản tại một thời điểm nhất định trong tương lai với mức giá được xác định trước tại ngày giao dịch. Hợp đồng trong đó hai bên hợp đồng chủ động thỏa thuận các điều khoản và điều kiện về: tài sản cơ sở, giá, hình thức thanh toán, thời gian thanh toán,…
Ưu điểm:Có thể đáp ứng nhu cầu cụ thể của nhà đầu tư
Nhược điểm:Khó bán lại cho bên thứ ba. Thường thì không có cơ quan và cơ chế quy định việc đảm bảo thực hiện đúng nghĩa vụ dẫn đến rủi ro đó là đối tác không thực hiện đúng hợp đồng

Hợp đồng Tương Lai:
Hợp đồng tương lai là hợp đồng kỳ hạn được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch trên thị trường giao dịch tập trung (Sở giao dịch chứng khoán). Ra đời với mục đích khắc phục các nhược điểm của hợp đồng kỳ hạn. Hợp đồng tương lai được một cơ quan đứng ra xây dựng và niêm yết (SGDCK) và một cơ quan quản lý nghĩa vụ thanh toán của nhà đầu tư (Trung tâm Thanh toán Bù trừ) đảm bảo tính minh bạch và công bằng cho tất cả các nhà đầu tư. Nhà đầu tư phải thực hiện ký quỹ (với giá trị bằng một phần giá trị hợp đồng tương lai) trước khi tham gia giao dịch Nhà đầu tư có thể giao dịch hợp đồng tương lai trên thị trường tập trung theo hình thức khớp lệnh. Nhà đầu tư có thể thoát khỏi hợp đồng tương lai trước khi hợp đồng tương lai hết hiệu lực (đáo hạn) bằng cách đặt lệnh đối ứng với vị thế đang có (ví dụ: đặt mua để đóng vị thế bán đang nắm giữ)

Hợp đồng Quyền chọn:
Hợp đồng quyền chọn là thỏa thuận pháp lý trong đó một bên có quyền yêu cầu thực hiện và bên kia có nghĩa vụ phải mua hoặc bán một lượng tài sản cơ sở theo mức giá đã xác định trước trong hợp đồng trong một khoảng thời gian hoặc tại một thời điểm nhất định trong tương lai.

Hợp đồng Hoán đổi:
Hợp đồng hoán đổi là thỏa thuận pháp lý trong đó hai bên cam kết hoán đổi dòng tiền của công cụ tài chính của một bên với dòng tiền của công cụ tài chính của bên còn lại trong một khoảng thời gian nhất định.

Mục đích sử dụng, mục đích đầu tư vào chứng khoán phái sinh
  •  Phòng hộ rủi ro: các cá nhân, tổ chức có nhu cầu giao dịch thực sự tài sản cơ sở và sủ dụng chứng khoán phái sinh để phòng hộ rủi ro liên quan đến biến động giá của tài sản
  • Đầu tư hạn chế chênh lệch giá: các cá nhân, tổ chức tham gia mua và bán đồng thời 1 hoặc nhiều loại chứng khoán phái sinh. Mục đích của nhà đầu tư hạn chế chênh lệch giá là tận dụng sự chênh lệch giá giữa các chứng khoán phái sinh để thu về lợi nhuận phi rủi ro.
  • Đầu cơ: các cá nhân, tổ chức k có ý định giao địch tài sản cơ sở mà muốn lợi dụng sự biến động về giá của tài sản cơ sở để thu về lợi nhuận ngắn hạn
Các phái sinh có thể được sử dụng để mua rủi ro, chứ không phải là hàng rào chống lại rủi ro. Vì vậy, một số cá nhân và tổ chức sẽ tham gia vào một hợp đồng phái sinh để đầu cơ giá trị của các tài sản cơ sở, đánh cược rằng các bên tìm kiếm bảo hiểm sẽ là sai lầm về giá trị tương lai của tài sản cơ sở. Các nhà đầu cơ tìm mua một tài sản trong tương lai ở một mức giá thấp theo một hợp đồng phái sinh khi giá thị trường tương lai là cao, hoặc bán một tài sản trong tương lai ở một mức giá cao theo một hợp đồng phái sinh khi giá thị trường tương lai là thấp.

Cá nhân và các tổ chức cũng có thể tìm kiếm cơ hội hưởng chênh lệch, như khi giá mua hiện tại của một tài sản giảm xuống dưới mức giá quy định trong hợp đồng kỳ hạn để bán tài sản.

Bạn đọc tham khảo thêm các kiến thức về chứng khoán, thị trường chứng khoán do Lapnghiep.net biên tập tại đây

Mời quý bạn đọc theo dõi thêm các thông tin về đầu tư tại đây do Lapnghiep.Net tổng hợp
**

Comments